Więcej eko-dyskusji

Zrównoważony rozwój w teorii i praktyce

Początki ekorozwoju i zrównoważonego rozwoju

Konferencja sztokholmska ONZ (1972r.) była pierwszym światowym szczytem, na którym rozważano wpływ człowieka na środowisko.

Na konferencji nie mówiono jeszcze o „zrównoważonym rozwoju”. Wyłoniła się natomiast koncepcja „ekologicznie rozsądnego rozwoju”, którą do 1973 roku wyrażono jako „ekorozwój”. W 1978 roku Sachsa (jeden z pierwszych ekonomistów ekologicznych) zdefiniował „ekorozwój” jako takie podejście do rozwoju społeczno-gospodarczego, gdzie celem jest zharmonizowanie go z ekologicznie racjonalnym zarządzaniem. Jednym z głównych założeń ekorozwoju było zaspokojenie „podstawowych potrzeb człowieka”. Dlatego wzrost gospodarczy spotykał się z ekologicznymi i społecznymi krytykami. [1]

Natomiast w 1987 roku Światowa Komisja ds. Środowiska i Rozwoju opublikowała raport „Nasza wspólna przyszłość” (raport Brundtlanda). Był on punktem zwrotnym, ponieważ wzywał do silnego wzrostu gospodarczego, który jest jednocześnie zrównoważony społecznie i środowiskowo. Przestano więc postrzegać wzrost gospodarczy jako źródło problemów (społecznych i ekologicznych) a jako ich rozwiązanie. [1]

Termin „zrównoważony rozwój” był używany od jakiegoś czasu, ale popularyzację pojęcia jak i najczęściej cytowaną definicję  przypisuje się raportowi Brundtlanda:

„Zrównoważony rozwój to rozwój, który zaspokaja potrzeby obecnego pokolenia bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na zaspokojenie ich własnych potrzeb.” [2]

Pierwsze dokumenty prawne dla idei zrównoważonego rozwoju uchwalono w 1992 roku podczas Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro.

Podczas tej konferencji ONZ opublikowano Deklarację z Rio w sprawie środowiska i rozwoju składającą się z 27 zasad, które mają nadawać kierunek przyszłemu zrównoważonemu rozwojowi oraz Agendę 21, w której przedstawiono plan wprowadzenia tych zasad w życie.

Zrównoważony rozwój dziś

Obecne zmiana klimatu czy utrata różnorodności biologicznej, wymagają pilnych działań i stanowią podstawę dla międzynarodowych inicjatyw politycznych.

Globalnym wysiłkiem politycznym na rzecz zrównoważonego rozwoju jest przede wszystkim Agenda 2030 (przyjęta w 2015 roku) i jej 17 celów zrównoważonego rozwoju.

Cele zrównoważonego rozwoju (SDGs) zastąpiły milenijne cele rozwoju (MCR). MCR koncentrowały się na poprawie dobrobytu w krajach rozwijających się. Natomiast SDGs dotyczą wszystkich krajów oraz mają na celu pogodzenie celów gospodarczych i społecznych z celami ekologicznymi [3]. SDGs uznano za „zintegrowane i niepodzielne oraz równoważące trzy wymiary zrównoważonego rozwoju: gospodarczy, społeczny i środowiskowy”. [1]

Postępy w osiąganiu SDGs są monitorowane na trzech poziomach: globalnym, regionów świata i krajowym [4]. Zaangażowanie wszystkich krajów w realizację opracowanych przez ONZ, globalnych celów jest drogą do wykonania programu działań Agendy 2030. W rezultacie ciągły wzrost gospodarczy nie będzie przyczyną szkód społecznych i środowiskowych. Dodatkowo globalne problemy współczesnego świata ulegną rozwiązaniu. Jak widać wizja jest wielka, a czas leci. Czy uda się zrealizować wszystkie cele w niecałe 10 lat?

[1] Purvis, B., Mao, Y. & Robinson, D. Three pillars of sustainability: in search of conceptual origins. Sustain Sci 14, 681–695 (2019).
https://doi.org/10.1007/s11625-018-0627-5 [dostęp online]

[2] https://www.iisd.org/about-iisd/sustainable-development

[3] Eisenmenger, N., Pichler, M., Krenmayr, N. et al. The Sustainable Development Goals prioritize economic growth over sustainable resource use: a critical reflection on the SDGs from a socio-ecological perspective. Sustain Sci 15, 1101–1110 (2020)
https://doi.org/10.1007/s11625-020-00813-x [dostęp online]

[4] https://sdg.gov.pl/o_sdg/#stat

Alicja

Recent Posts

Czy Zielony Ład jest zamachem na europejskich (w tym polskich) rolników?

Od stycznia 2023 roku trwają protesty rolników w całej Polsce i innych europejskich krajach. Polscy…

1 rok ago

Świat zbliża się do granicy 1,5°C. Co to oznacza?

Średnia temperatura na Ziemi niebezpiecznie zbliża się do osiągnięcia wzrostu o 1,5°C względem epoki przedprzemysłowej.…

1 rok ago

E w ESG, czyli kwestie środowiskowe

ESG to skrót, na który składają się pierwsze litery trzech kwestii: środowiskowych (ang. Environmental), społecznych…

2 lata ago

COP15, czyli (przełomowa) 15. Konferencja ONZ w sprawie Różnorodności Biologicznej

CBD COP15, który miał się odbyć w październiku 2020 roku w Kunming (Chiny), był z…

2 lata ago

COP27. Przełom czy kolejna deklaracja niewystarczających działań?

W dniach 6 - 20 listopada odbył się COP27. Co roku wielu zastanawia się nad…

2 lata ago

Miejskie trawniki też są potrzebne. Co dają miastu (rzadko koszone) trawniki?

Mówiąc „zieleń miejska” zazwyczaj ma się przed oczami zadrzewione parki. Dyskusje o zwiększaniu i właściwym…

3 lata ago